مرکزداده چیست؟
شاید بارها عبارت مرکز داده یا دیتا سنتر را شنیده باشید اما ندانید که مرکز داده چیست و چه کاری انجام می دهد. کجا استفاده می شود و مشابه این سوال ها در ذهن شما نقش بسته باشد. در ادامه مقاله قصد بررسی و تعریف کامل و جامع از دیتا سنتر داریم.ساده ترین پاسخی که به سوال مرکز داده (data center) چیست می توان گفت، این است که مرکز داده یک مرکز فیزیکی است که سازمان ها برای تهیه برنامه ها و داده های مهم خود از آن استفاده می کنند. طراحی مرکز داده مبتنی بر شبکه ای از منابع محاسباتی و ذخیره سازی است که تحویل برنامه ها و داده های مشترک را امکان پذیر می کند.
استانداردهای مراکز داده
شاید بارها عبارت مرکز داده یا دیتا سنتر را شنیده باشید اما ندانید که مرکز داده چیست و چه کاری انجام می دهد. کجا استفاده می شود و مشابه این سوال ها در ذهن شما نقش بسته باشد. در ادامه مقاله قصد بررسی و تعریف کامل و جامع از دیتا سنتر داریم.
ساده ترین پاسخی که به سوال مرکز داده (data center) چیست می توان گفت، این است که مرکز داده یک مرکز فیزیکی است که سازمان ها برای تهیه برنامه ها و داده های مهم خود از آن استفاده می کنند. طراحی مرکز داده مبتنی بر شبکه ای از منابع محاسباتی و ذخیره سازی است که تحویل برنامه ها و داده های مشترک را امکان پذیر می کند.
مرکز داده محلی برای ذخیره سازی داده ها است که دسترسی متوالی و پیوسته به داده ها توسط سرورها و تجهیزات لازم میسر می گردد. امروزه دو استاندارد TIA942» و ANSI/«BICSI برای طراحی، تجهیز و بهره برداری از مراکز داده مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این استاندارد ارائه دستور العمل لازم برای درک کامل از طراحی مرکز داده شامل برنامه ریزی امکانات، کابل کشی سیستم و طراحی شبکه می باشد را در اختیار طراحان قرار می دهد. ارائه این استاندارد کاهش چند باره طراحی و ارتقا کیفیت در این مرحله را به دنبال دارد. رعایت استانداردها باعث کاهش قابل توجه هزینه ها در زمان ساخت یا نوسازی مرکز داده در مقایسه با زمان بهره برداری از ساختمان و تاسیسات آن می گردد.
این استاندارد یک سیستم کابل کشی ارتباطی عمومی برای مرکز داده و تاسیسات مرتبط با آن که در فناوری اصلاعات کاربرد دارند، تعادل مناسب در ایجاد امنیت، کنترل پذیری را مشخص می کند. میزبان تجهیزات و دستگاه های اتصال و ذخیره سازی چنین فضاهای کاربردی را دراختیار کاربرانی نظیر یک شرکت یا موسسه خصوصی، یک یا چند ارائه دهند خدمات قرار می دهد. مراکز داده از طیف وسیعی از پروتکل های انتقال پشتیبانی می کنند. مراکز داده می تواند بر اساس میزبانی به یک دامنه خصوصی، یک دامنه عمومی و ارائه دهنده خدمات به دیگر مراکز داده طبقه بندی شوند.مواردی که در فرآیند طراحی مرکز داده در نظر گرفته می شود شامل موارد زیر می باشد:
میزان تجهیزات ، فضا، برق و تهویه مطبوع مورد نیاز مرکز داده در بالاترین ظرفیت ممکن تخمین زده می شود. رشد و توسعه فضا و تجهیزات مرکز داده در آینده پیش بینی می شود. تسهیلات مورد نیاز برای فضای مرکز داده از قبیل تامین فضا، برق، امنیت، حفاظت الکتریکی، کف کاذب و … دراختیار طراحان قرار میگیرد. همچنین فضاهایی نظیرانبار و… برای پشتیبانی مراکز داده درنظرگرفته می شود.در خصوص معماری اولیه مرکز داده و بررسی و اعمال تغییر مورد نیاز هماهنگی های لازم انجام می گردد . محل قرار گیری تجهیزات و تاسیسات مختلف فضای مرکز داده مشخص می گردد . طرح به روز شده شامل تجهیزات الکتریکی و مکانیکی وبسترهای مخابراتی در فضای مرکز داده مشاهده می گردد زیرساخت مخابراتی کابل کشی بین تجهیزات مرکز داده طراحی می شود
در ادامه به ویژگی ها و شرایط و استاندارد هایی که دیتا سنتر ها و اتاق های سرور باید داشته باشند می پردازیم
_ سقف کاذب
سقف کاذب یکی از عناصری است که در دیتاسنتر الزامی است. سقف اتاق سنتر به ساختمان متصل بوده و بار آن به سازه های اصلی ساختمان وارد می شود . لوله ها و سیم کشی سیستم اعلام و اطفاء حریق از طریق سقف کاذب انجام میگردد. کابل کشی برای سیستم نظارت تصویری و نصب خود دوربین نیز گاهی در سقف کاذب انجام میگردد.ارتفاع مجاز سقف در دیتاسنتر 2.6 متر است.
_ کف کاذب
ارتفاع کف کاذب از سطح زمین در استاندارد TIA942 30 سانتی متر .و در استاندارد جدید طراحی دیتاسنتر BICSI 002 2011این ارتفاع به 50 سانتی متر نیز رسیده است.کف کاذب حداقل یک ساعت توانایی مقاومت مقابل آتش را داشته باشد . در برابر بار های استاتیک ، الکتریسیته ساکن مقاوم باشد ، ظرفیت بارگذاری حداقل 7.2 KPA. و ظرفیت تحمل بار معلق 1.2 KPA برروی خود داشته باشد.کف کاذب در مرکز داده هایی که در آن تجهیزاتی که کابل کشی از زیر است نصب می شود. اجباری است. کابل های زیر کف کاذب نباید بدون استفاده رها شود.
_ دیوارها
- دیوار بدون درز و سوراخ باشد .
- دیواره های اتاق باید بدون پنجره بوده.
- رنگ دیواره باید ضد حریق و عایق در برابر صدا باشد .
- میزان تجهیزات و همچنین فضا برای تهویه تخمین زده شود.
- درها باید با پهنای یک متر و ده تا یک متر بیست ارتفاع باشد .
اعلان و اطفاء حریق
مطابق استاندارد NFPA-75 می بایست سیستم اعلام و اطفاء حریق که در پایین ترین سطح حافظتی شامل یک سیستم آب پاش معمولی و کپسول های اطفاء حریق است در نظر گرفته شود . امروزه سیستم های پیشرفته تشخیص و مهار کننده شامل سیستم تشخیص دود، سیستم های آب پاش پیش فعال و سیستم اطفاء حریق گازی استفاده می شوند.در این سیستم روش کار بدین شکل است که مجموعه دتکتور ها و آنالیزور ها در دو یا سه زون وارد کنترل پنل می شوند. این ادوات پس از تشخیص حریق پیغامی را برای کنترل پنل ارسال می کنند. کنترل پنل در صورت دریافت سیگنال از یک زون سیستم های هشدار دهنده را فعال می سازد. پس از دریافت سیگنال دوم سیستم های هشدار ثانویه را فعال کرده و پس از 30 ثانیه گاز را در محیط رها می سازد.
سیستم تهویه مرکز داده
از عوامل مهم استهلاک تجهیزات الکترونیکی ، گرد و خاک می باشد. با نشستن گردو خاک روی Chipset های مختلف بردهای دستگاه ها و ایجاد لایه جانبی روی آن ها ، عمل خنک سازی آن ها با مشکل روبرو شده و خرابی زودرس را سبب می شود از اینرو سیستم تهویه هوای اتاق سرور نصب شده و مورد بهره برداری قرار می گیرد.
دما و رطوبت
جهت برقراری دمای مناسب 18 تا 27 درجه سانتی گراد اتاق سرور استفاده از دستگاه های خنک کننده درون آن الزامی است. مرسوم ترین خنک کننده در ایران ، کولرهای گازی هستند که توان آن باتوجه به میزان حرارت تولید شده اتاق سرور محاسبه می شوند.دما و رطوبت در اتاق کامپیوتر به طور مداوم در حال کنترل است. دما و رطوبت اتاق کامپیوتر به شرح زیر است.دمای هوا:20 تا 25 درجه سانتی گراد ، رطوبت نسبی: 40 تا 55 درصد،حداکثر نقطه شبنم”21 درجه سانتی گراد،حداکثر نرخ تغییر دما: 5 درجه سانیتی گراد در هر ساعت می باشد .
هواسازHVAC
با کارکرد مداوم و تمام وقت دستگاه‑ها و حرارات که یکی از عوامل استهلاک تجهیزات است می بایست از یک دستگاه هواساز اختصاصی برای اتاق کامپیوتر استفاده کرد.ممکن است استقلال سیستم تهویه مطبوع اتاق کامپیوتر از سایر فضاهای ساختمان یک مزیت به شمار رود، لکن تهویه مطبوع این فضاها به طور مرکزی باعث وجود ظرفیت اضافه آماده به طور دائم می گردد. یک سیستم هواساز کامل بایستی سرمایش، تهویه، فیلتراسیون، رطوبت زنی و رطوبت گیری و همچنین گرمایش را در طول کل سال فراهم آورد.